Już dobrze nie pamiyntóm, w kierym roku to było, alech był jeszcze chłapcym, możne mi było z patnost roków. Na Gabryjele przijechoł arcyksiónże Frydrych, właściciel tych werków.
Delegat Komar mioł skarge na porzóndki na szachcie. Tak klynknół i podoł tymu arcyksiyńciu pismo. Ón sie obrócił i podoł to pismo dyrechtorowi z Ostrawy, bo z arcyksiyńciym tam była cało zgraja z dyrechcyje. Na drugi dziyń tyn Komar i jeszcze drugi delegat, Brachaczek, ni mógli dostać roboty.
Tego Brachaczka przijón potym za pachołka masorz Herc z Dómbrowej. Mój ojciec zaszoł roz do Dómbrowej do Brachaczka i zaniós mu dwa ryński. Tak kiejsi jedyn drugigo spómogoł; choć mioł biyde, ale jedyn na drugigo pamiyntali.
Jak śleper nie wywióz tela, wiela mu naporynczył wywiyźć hajer albo sztajgier, to po szychcie za to dostol porzóndnóm wypłate flekym, albo za uszy. A czasym i hajerzi bili śleprów, że mało zrobili. Kiery był odważniejszy a trufoł sie na siłach, to i wrócił z interesym.
Mój ujec, Francek Koch, robił na Gabryjeli. Rcz po robocie prziszoł
troche rychli pod szachte, a był tam sztajgier Pieter S. Tyn mu mówi:
- Kajś sie już tu wzión?
- Na tóż, prziszołech, dyć je czas na wyrch jechać!
Sztajgier rznół go kilofym.
Leżała tam kańsi spinka, co sie wozy spinajóm, taki kónsek lańcucha. Tak Francek porwoł te spinke i wymazoł nióm sztajgra porzóndnie po plecach. Za to zaroz dostoł ksiónżke.
Kiejsi za taki rzeczy chcieli robotników wieszać. Panowie mógli robotnika bić i znyncać sie nad nim, ale ónym sie nie śmiało nic stać. To była sprawiedliwość !
Opowiedział Antoni Hilla z Darkowa.
